Má Vlast

Má Vlast (‘Mijn Vaderland’) is een cyclus van zes symfonische gedichten voor orkest, gecomponeerd door Smetana als eerbetoon aan zijn geboorteland Bohemen. Hij combineert de romantische invloed van Wagner en Liszt met een (kleur)rijke Tsjechische nationale stijl. In de herfst van 1874 had Smetana als componist en dirigent bijna eigenhandig een Tsjechische operatraditie opgebouwd. Toen sloeg het noodlot toe: permanente doofheid dwong hem af te treden als hoofddirigent van het Voorlopige Theater in Praag. Hij overwon zijn wanhoop door snel de eerste twee werken van Má Vlast te componeren. ‘Vyšehrad’ verbeeldt de turbulente geschiedenis van het kasteel boven de rivier de Vltava in Praag; ‘Vltava’ schetst op betoverende wijze het verloop van de rivier zelf (ook bekend onder de Duitse naam Moldau) door het Tsjechische landschap richting de hoofdstad. Tegen 1879 was de cyclus voltooid: ‘Šárka’, een episode uit het leven van de legendarische vrouwelijke krijgsheld uit de Tsjechische mythologie, werd gevolgd door het extatische landschapsschilderij ‘Z českých luhů a hájů’ (‘Uit Bohemens wouden en beemden’). Daarna kwamen ‘Tábor’, vernoemd naar de stad gesticht door de 15e-eeuwse hussitische krijgers, en tot slot ‘Blaník’, de heuvel waaronder volgens de legende een leger ridders van Wenceslaus de Heilige slaapt, klaar om te worden opgeroepen door het Tsjechische volk. De uitzinnig succesvolle eerste complete uitvoering van Má vlast in Praag in 1882 vestigde het als een Tsjechisch nationaal meesterwerk. ‘Vltava’ en ‘Uit Bohemens wouden en beemden’ zijn daarnaast als individuele werken over de hele wereld uitgevoerd.